Principe: Acute stress maakt gezonder
De moderne mens leeft als een softie. We dagen onszelf veel te weinig uit. Het is logisch, want het comfort heeft alle noodzaken om in beweging te komen weggenomen.
Het bos is vervangen door de supermarkt.
Lopen is vervangen door de auto en de E-bike.
Koud rivierwater is vervangen door een warme douche.
Toch heeft de overdaad aan comfort een prijs: we worden er ziek van. Anders gezegd: onze genen snappen geen bal van de huidige omgeving. Uit dit conflict ontstaan klachten. Iedere dag een gezonde portie kortdurende acute stress maakt je op de lange termijn veel gezonder.
Je leest het goed: acute stress is gezond. Chronische stress is ongezond. Dus onthoud: wat je gebruikt en regelmatig uitdaagt, wordt sterker. Wat je niet gebruikt of regelmatig uitdaagt, wordt zwakker. Aan jou de keus. Besef wel dat je omgeving je constant de verkeerde kant op trekt en in je stoel duwt (met eten of een schermpje).
Douche koud
Kortdurende kou werkt beschermend en versterkt het autonome zenuwstelsel. Je geniet al van deze voordelen als je kort onder een koude douche staat.
Onder een koude douche sluiten de kleine bloedvaatjes in de huid zich met als doel om de kern van je lichaam warm te houden, anders bestaat er kans op onderkoeling. Daardoor treden er positieve veranderingen op in het (autonome) zenuwstelsel. Bij de meeste mensen worden deze mechanismen nooit meer geactiveerd want ze leven het hele jaar in twintig graden Celsius: in de zomer gebruiken ze de airco, en ’s winters de centrale verwarming.
Als je een zomer in de Spaanse Pyreneeën doorbrengt, is het overdag ruim veertig graden en ’s nachts slechts vijf. Overdag moet je lichaam zich koelen en warmte afvoeren,
’s nachts juist opwarmen en warmte produceren. Het activeert een mechanisme dat thermoregulatie heet.
Tien dagen milde kou zorgt voor de aanmaak van bruin vet. De gemiddelde zich overetende, stilzittende en overprikkelde westerse mens maakt wit vet aan, dat negatieve effecten op de gezondheid heeft. Bruin vet, een soort kacheltje, is actief en verbrandt veel meer calorieën. Pasgeboren baby’s hebben ook bruin vet omdat ze anders snel onderkoeld raken. In de kacheltjes van bruin vet wordt vet opgestookt als je het koud hebt. Je hoeft dan niet te bewegen of te rillen. Als je jezelf regelmatig aan kortdurende kou blootstelt, krijg je meer bruin vet en dus een groter vermogen om meer energie- en dus warmte- te maken. Met meer bruin ‘actief’ vet word je energieker en slanker.
Voordelen van koud douchen
Meer energie
Door koud te douchen zorgt het koude water ervoor dat het je lichaam stimuleert, activeert en alert maakt. Een koude douche kan dus een goede manier zijn om je dag fris en vol energie te beginnen.
Stimuleert je immuunsysteem
Wanneer je koud doucht, dan reageert je lichaam door op te warmen. Dit is een natuurlijke reactie om ervoor te zorgen dat je lichaamstemperatuur op peil blijft. Dit zorgt er weer voor dat je immuunsysteem geprikkeld wordt. Je lichaam reageert hier namelijk op, door meer witte bloedcellen aan te maken. Witte bloedcellen gaan infecties en virussen te lijf om je te beschermen tegen griep en verkoudheid.
Gewrichtspijnen verlichten
Het lymfesysteem in het lichaam van de mens, helpt bij het ontdoen van afvalstoffen uit de cellen van het lichaam en beschermt je tegen ziektes. Echter, er ontstaat pas beweging in de lymfevaten op het moment dat de spieren zich samentrekken. Een koude douche zorgt ervoor dat de spieren zich samentrekken en dus voor meer beweging in de lymfevaten. Dit kan onder andere gewrichtspijn voorkomen en eventueel bestrijden.
Maakt je stressbestendiger
Men beweert ook dat een koude douche helpt tegen stress. Een verhoogde bloedcirculatie, samen met een daling in urinezuur en verhoging van glutathion, zouden hiervoor zorgen. Er treedt ook gewenning op aan oxidatieve stress, waardoor je meer bestendig wordt tegen allerlei negatieve of stressvolle ervaringen die je dagelijks meemaakt.
Goed voor huid en haar
Wanneer je een koude douche neemt dan trekken je huidporiën en haarschubben tijdelijk samen als reactie op het koude water. Het gevolg is dat je huid minder uitdroogt. Omdat de huideigen oliën niet gestript worden door het warme water, krijg je een bepaalde glans over je huid en haar.
Verlaagt de kans op depressie
Door te douchen op een temperatuur van maximaal 20 graden kan de kans op een depressie verminderen. Onderzoekers denken dat de hersenen door de koude sensoren in de huid, veel elektrische signalen ontvangen. Dit alles stimuleert je brein tot de aanmaak van noradrenaline, een hormoon dat depressie zou tegengaan. Ook wordt er meer endorfine in het bloed gemeten, doordat het sympathische zenuwstelsel geactiveerd wordt. Endorfines kunnen zorgen voor fijne gevoelens.
Stimuleert je metabolisme
Ons vet bestaat uit 2 soorten vet; te weten wit en bruin vet. Als je een koude douche neemt, dan reageert je lichaam door zich op te warmen. Hiervoor wordt het metabolisme gestimuleerd. Het metabolisme zou het bruin vet als brandstof gebruiken om je lichaamstemperatuur op peil te houden. Let wel; een koude douche alleen is niet genoeg. Thuis moet de thermostaat iets lager en je moet je minder dik aankleden wanneer je naar buiten gaat.
Bevordert het spierherstel
Het koud afdouchen of door wisselbaden te nemen zou spierpijn als gevolg van een grote inspanning kunnen verminderen. Door de koude douche verlaagt de temperatuur van de huid en de spieren. Dat leidt tot een vernauwing van je bloedvaten en daardoor voel je minder pijn en slinken eventuele zwellingen. Als je onder een koude douche stapt en de bloedvaten zich vernauwen, zal het bloed wegtrekken en daardoor zouden overtollig melkzuur en andere afvalstoffen versneld worden afgevoerd. Echter, hier is geen wetenschappelijk bewijs voor.
Verhoogde vruchtbaarheid bij mannen
De reden dat de testikels zich buiten het lichaam bevinden is omdat ze een lagere temperatuur bezitten dan de rest van het lichaam. Een warme douche betekent een hogere scrotum temperatuur waardoor de productie van zaadcellen vermindert. Koude douches leveren niet meer zaadcellen op, maar ze vormen geen bedreiging voor het sperma zoals het verhogen van temperatuur van de scrotum door een warme douche. Het kan dus de vruchtbaarheid verhogen.
Conclusie
Er zitten dus een aantal mooie gezondheidsvoordelen aan het koud douchen. Voor de meeste mensen in ieder geval dan. Het koud douchen wordt afgeraden in de volgende gevallen:
- Wanneer je pas gegeten hebt. (Het is namelijk zo dat een volle maag te veel bloed naar zich toetrekt, waardoor je flauw zou kunnen vallen).
- Wanneer je een hartpatiënt bent.
- Wanneer je last hebt van aderaandoeningen.
- Wanneer je koorts hebt.
- Wanneer je serieus aan stress lijdt.
Ook is het verstandig om langzaamaan te wennen aan koude douches. Begin net enkele seconden. Dus laat de overgang van warm naar koud geleidelijk verlopen. Het is de bedoeling dat je met wisselbaden begint. Denk hierbij aan bijvoorbeeld 3 minuten warm douchen en 1 tot 2 minuten koud. Een warme douche is 37 tot 40 graden en een koude douche is maximaal 20 graden.